Zestawy głośnikowe popularnie nazywane są „kolumnami”, choć wśród fachowców tego typu określenie jest na cenzurowanym, z uwagi na dużo węższe znaczenie pojęcia „kolumna głośnikowa”. Przyjmijmy więc, że zestaw głośnikowy to obudowa z drewna lub tworzywa, kryjąca w sobie od jednego (np. w przypadku subwoofera), do czasem kilkunastu głośników (np. w zaawansowanych systemach liniowych).
Zestaw głośnikowy bywa często w żargonie branżowym nazywany „paczką” i mogą być tych paczek różne rodzaje: niskotonowe, szerokopasmowe, dwudrożne, trójdrożne, gitarowe, aktywne, pasywne itd. Można je podzielić również według klucza „jakościowego” i zawsze warto brać pod uwagę stosunek ceny do jakości, co moim zdaniem jest decydującym czynnikiem przy planowaniu inwestycji.
Po tym krótkim wstępie kilka ważnych informacji:
Wszystkie oferowane zestawy głośnikowe PMP wykonywane są wyłącznie w oparciu o własne projekty obudów i firma nie kopiuje wyrobów innych producentów, co jest bardzo powszechną praktyką w branży i nie mam tutaj na myśli tylko „Chińczyków”.
W związku z faktem, że czasem zwracają się do mnie różne osoby z prośbą o konkretną pomoc w opracowywaniu i projektowaniu obudów głośnikowych a nawet głośników, informuję, że nie prowadzę tego typu poradnictwa ani w formie bezpłatnej, ani odpłatnej. Powyższe dotyczy wszelkich aspektów budowy zestawów nagłaśniających, zarówno praktycznych jak i teoretycznych. Nie wypowiadam się również w kwestii stosowania oprogramowania komputerowego używanego do tych celów.
Ponieważ czasami jestem pytany o możliwość wykonania na zamówienie samych obudów (np.do głośników posiadanych przez klienta) informuję, że podobnie jak głośniki, obudowy wykonuję wyłącznie na własne potrzeby, czyli nie oferuję żadnych usług „stolarskich”.
Nie oferuję w sprzedaży żadnych komponentów do budowy kolumn, takich jak kraty osłonowe (grille), narożniki, materiały obiciowe, gniazda statywowe itp, ponieważ firma PMP nie jest sklepem i nie prowadzi działalności tego typu.
Nie udzielam również żadnych informacji w kwestiach związanych ze źródłami zaopatrzenia w wyżej wymienione komponenty używane do budowy zestawów głośnikowych.
Przykładowa oferta zestawów głośnikowych PMP
W umieszczonej nieco niżej tabelce prezentuję kilkanaście modeli zestawów głośnikowych PMP i ich podstawowe dane techniczne. Wykonuję je wyłącznie na indywidualne zamówienie, a zestawy dostępne „od ręki” (które nie wymagają składania zamówienia) prezentuję w zakładce „Super okazje” które stanowią część zakładki „Oferta”:
https://pmpproaudio.pl/super-okazje/
Cenę konkretnego zestawu umieszczonego w zestawieniu mogę podać w momencie, gdy klient zgłosi zainteresowanie danym wyrobem. Zależy ona od kilku czynników, a głównie od rodzaju zastosowanych głośników i sposobu wykończenia obudowy, a także od tego, czy klient skorzysta z kilku wymienionych poniżej opcji:
Na życzenie zestawy mogą być wyposażone w osprzęt do podwieszania, ale jedynie na etapie zamówienia, czyli nie ma możliwości aby taki osprzęt zamontować do gotowych kolumn. Kraty osłonowe mogą posiadać przyklejaną od wewnątrz specjalną gąbkę, która dodatkowo zabezpiecza głośniki przed działaniem wpływów atmosferycznych. Wszystkie obudowy (zarówno proste jak i trapezowe) mogą być wyposażone w masywne narożniki z tworzywa. Istnieje również możliwość zamówienia wytrzymałych, wodoodpornych pokrowców.
Przyjęcie zamówienia wiąże się z koniecznością wpłacenia przez klienta zaliczki w wysokości ustalonej między stronami. Czas oczekiwania na realizację to ok. 2 miesiące i w pewnych wypadkach może ulec wydłużeniu.
Poniższe zestawienie nie obejmuje wszystkich możliwych do wykonania wersji, ponieważ bywa również tak, że realizuję nietypowe zamówienia, wykonując np. obudowy dostosowane parametrami do określonych potrzeb klienta.
W kolumnie „model/oznaczenie” podawana jest treść wpisywana na tabliczce umieszczonej na panelu gniazd połączeniowych każdego zestawu głośnikowego, oferowanego od 2017 roku. Dawniejsze oznaczenia mogą się różnić, mimo podobnej konfiguracji. Literowe oznaczenie umieszczone bezpośrednio po cyfrach określa przeznaczenie zestawu pod kątem pasma przenoszenia. Może to również sugerować określone aplikacje, choć oczywiście jest to informacja o charakterze orientacyjnym i zawsze warto ją doprecyzować w kontakcie.
FR – zestaw pełnopasmowy (full range)
MH – zestaw średniowysokotonowy (midrange/high)
SUB – zestaw niskotonowy (subwoofer)
M – obudowa typu monitor
Indeks Std w kolumnie „rodzaj obudowy” oznacza obudowę standardową (prostopadłościenną) W rubryce „wymiary” w przypadku kolumn trapezowych podano zarówno szerokość frontu jak i tyłu zestawu. Jeśli chodzi o paczki monitorowe, to wymiary podano w pozycji „roboczej” odsłuchu. Wysokość w tym wypadku oznacza najwyższy punkt obudowy, licząc od podłoża. Wymiary podawane są bez uwzględnienia narożników i nóżek, a masa może się różnić od podanej w tabelce, bo zależy od zastosowanych głośników.
W kolumnie „głośniki, oznaczenie firmowe” podano nazwę modelu głośników PMP i dodatkowo rodzaj użytego przetwornika wysokotonowego:
DH – zestaw wyposażony w driver wysokotonowy z tubą (hornem)
HT – zestaw wyposażony w tubowy głośnik wysokotonowy typu tweeter
Jeśli podane są dwie różne impedancje zestawu, oznacza to, że istnieje możliwość wykonania go zarówno w wersji 8 jak i 4 Ohm. Przy czym warto zauważyć, że przypadku zestawów dwugłośnikowych o impedancji 8 Ohm, dwa głośniki 16 Ohm łączone są równolegle, bo tylko taka konfiguracja skutkuje rzeczywistym, dwukrotnym wzrostem mocy zestawu. Ostatnia rubryka, czyli masa zestawu jest wartością orientacyjną i zależy od rodzaju zastosowanych głośników.
Dodatkowe objaśnienia do załączonej tabeli:
Moc podawana dla wszystkich zestawów głośnikowych PMP jest mocą RMS, gdyż nie ulegam presji rynkowej na podawanie parametrów nie mających odzwierciedlenia w realnych właściwościach oferowanych produktów. Zwracam uwagę na częste w dzisiejszych czasach zawyżanie mocy głośników i zestawów głośnikowych dla celów marketingowych i to przez większość producentów działających w branży. Wiele informacji na ten temat można znaleźć w artykułach mojego autorstwa, publikowanych w pismach i na portalach branżowych, np. tutaj:
https://www.infomusic.pl/poradnik/43908,rynek-producenta-i-dystrybutora-wprowadzenie
Sporo materiałów na ten temat umieściłem również na moim kanale filmowym. Oto jeden z nich:
Wszystkie zestawy PMP wyposażane są standardowo w firmowe głośniki własnej produkcji i tabela uwzględnia właśnie taką konfigurację. Wyjątek stanowią przetworniki wysokotonowe, których firma nie wytwarza, ale od wielu lat z powodzeniem stosuje i preferuje drivery f-my Beyma (Oznaczenie DH). Oznaczenie HF dotyczy głośników wysokotonowych typu Tweeter.
Jeśli chodzi o tuby (horny) to z uwagi na duży wybór rynkowy mogą być stosowane różne modele, nawet w paczkach o takim samym oznaczeniu.
W oferowanych zestawach wykorzystuję również inne, profesjonalne głośniki dostępne na rynku, które przeszły w mojej firmie kompletną regenerację i należy je traktować jak nowe. W wielu wypadkach jakość zregenerowanych w serwisie PMP przetworników (i co za tym idzie ich niezawodność) znacznie przewyższa wersję oryginalną, a więcej informacji o tym z czego to wynika zawarta jest tutaj:
https://pmpproaudio.pl/oferta/naprawa-glosnikow/
W sytuacji użycia w zestawie zregenerowanych głośników innych firm, na tabliczce znamionowej podaję producenta głośników z indeksem „rk” (recone kit), co może wyglądać np. tak: Beyma/PMP-rk
Zwracam uwagę, że na koszt zestawu głośnikowego w największym stopniu wpływa jakość zastosowanych przetworników, co ewidentnie widać przy porównaniach cen sprzętu z różnych grup jakościowych, także oferowanego przez najbardziej znanych producentów. Fakt ten często umyka uwadze klientów kuszonych ofertami produktów z „budżetowej półki”, którzy głównie zwracają uwagę na znane logo. Sądzę, że warto brać te kwestie pod uwagę przy planowaniu zakupów, szczególnie wtedy, gdy z założenia sprzęt powinien służyć długie lata.
Zapraszam do zakładki „Galeria”, gdzie prezentuję wiele różnych zestawów głośnikowych PMP z całego okresu działalności firmy i do zakładki Nowości, która jest częścią zakładki Oferta.
To tyle, jeśli chodzi o najważniejsze informacje, a poniżej zamieszczam obszerny materiał poświęcony „ideologii” konstruowania zestawów głośnikowych PMP, przeznaczony dla osób, którym zależy na bardziej szczegółowych danych.
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
Zestawy głośnikowe PMP od początku działalności firmy, przez wiele lat wykonywane były własnoręcznie przez jej właściciela. Pierwsze paczki głośnikowe budowałem już pod koniec lat siedemdziesiątych (choć były to wówczas pojedyncze egzemplarze) i opisałem te początki tutaj:
https://pmpproaudio.pl/o-firmie/historia/
Kiedy poważniej zainteresowałem się elektroakustyką, oczywiste było, że prędzej czy później będę musiał zmierzyć się z materią konstruowania obudów głośnikowych, a warto wspomnieć, że w owych czasach nikt nie myślał o ich projektowaniu przy pomocy komputerów, bo po prostu komputery nie były wówczas jeszcze w powszechnym użyciu, że nie wspomnę o internecie. Tak więc metodą prób i błędów i korzystając z nielicznej dostępnej wówczas literatury, zacząłem poznawać to niełatwe rzemiosło, które czasem może być nawet uważane za sztukę. Gdy 40 lat temu przeprowadziłem się z małego mieszkania w bloku do domku jednorodzinnego, mogłem nieco szerzej rozwinąć skrzydła i jedną z pierwszych inwestycji była budowa wolnostojącego garażu, a następnie skonstruowanie wg własnego projektu i własnymi rękoma podstawowych maszyn stolarskich, czyli pilarki z dużym blatem oraz uniwersalnej heblarko-frezarki. W tych „spartańskich” warunkach przez kilkanaście lat powstawał sprzęt, który czasem gra do dziś, mimo, że trafił do klienta 30 i więcej lat temu.
Na początku większość obudów wykonywałem z płyty wiórowej, czasami z frontami ze sklejki. Obudowy oklejałem dermą, boki zabezpieczałem aluminiowymi kątownikami, a naroża stalowymi narożnikami. Ich konstrukcja była na tyle mocna, że potrafiły np. przetrwać wypadnięcie z busa na zakręcie przez tylne drzwi, albo „wysypanie się” z urwanej przyczepy, co opisuje jeden z klientów w księdze gości.
Dziś większość moich zestawów głośnikowych wykonywana jest z wodoodpornej sklejki liściastej, gdzie ścianki są klejone i skręcane wkrętami. Stosowałem również technologię łączenia za pomocą krytych połączeń kołkowych, dodatkowo wzmacnianych wkrętami. Podam dla przykładu, że w niezbyt dużej paczce basowej 1 x 18″ znajduje się ponad sto takich elementów łączeniowych, co oczywiście wymaga dużego nakładu pracy, ale dzięki temu jest to sprzęt bardzo odporny na uszkodzenia w transporcie. Na zdjęciu poniżej pokazuję tak wykonane, „surowe” obudowy, przygotowane do malowania.
Jednak nawet stosowanie grubej, dobrej jakości sklejki nie wystarczy, jeśli paczka nie będzie miała odpowiednich usztywnień, szczególnie gdy mowa jest o zestawach basowych. Na zdjęciach poniżej pokazuję kilka przykładów takich konstrukcji:
Jeśli chodzi o wytłumienie, to warto wiedzieć, że nie zawsze jest ono niezbędne i czasem się go nie stosuje, albo należy je wykorzystywać „z umiarem”.
Wszystkie elementy montowane do zestawu głośnikowego od zewnątrz (nóżki, gniazda statywu, terminale z gniazdami, uchwyty itp) mocowane są w wyfrezowanych gniazdach, co ma znaczenie nie tylko estetyczne:
Zwracam przy okazji uwagę na fakt, że niektóre firmy (również te bardzo znane) w sprzęcie „budżetowym” stosują często tak daleko posunięte oszczędności, że np. łączą obudowy za pomocą „zszywek” i taka paczka potrafi się czasem złożyć jak domek z kart, jeśli zostanie potraktowana nieco mniej delikatnie. Większość popularnych zestawów wykonywana jest obecnie albo z płyt MDF, albo z materiału OSB. Ten pierwszy jest ciężki i łatwo nasiąkliwy, a ten drugi to po prostu sklejone odpady drzewne i typowym jego zastosowaniem są aplikacje „budowlane” np. szalunki. Widziałem już nawet paczki wykonane z czegoś w rodzaju mocno sprasowanego kartonu, a kolega opowiadał mi, że kiedyś zamówił same obudowy w dość znanej w kraju firmie, które nie przetrwały dostawy kurierskiej i „rozsypały” się w kartonach na oddzielne kawałki. Podobno nawet kurier był mocno zaskoczony, ale na zdjęciach prezentowały się całkiem atrakcyjnie. Podstawową zaletą materiałów „drewnopodobnych” jest oczywiście taniość, bo dobrej jakości sklejka bardzo droga. Podkreślam słowo „dobrej” bo spotykałem już obudowy wykonane co prawda ze sklejki, ale tak kiepskiej, że sklejkę przypominała raczej tylko z wyglądu zewnętrznego. Nie bez powodu wiele firm (również z dalekiej Ameryki) chwali się w swoich prospektach, że używa wielowarstwowej sklejki bałtyckiej (Baltic birch). Porządnie wykonana i wykończona obudowa ze sklejki potrafi kosztować znacznie więcej, niż kompletny zestaw głośnikowy klasy budżetowej o zbliżonych gabarytach. Jako osoba przeprowadzająca liczne testy sprzętu nagłaśniającego spotykam się często z przypadkami, gdy pasywny zestaw głośnikowy renomowanego producenta kosztuje wielokrotnie drożej od zastosowanych w nim głośników. Zanotowany przeze mnie „rekord” to bodaj ośmiokrotna „przebitka” i to liczona wg detalicznych cen głośników, które przecież zawsze są wyższe od tych, które firmy płacą w hurcie. Warto więc brać pod uwagę ten fakt, gdy analizuje się i porównuje ofertę PMP z „konkurencją”, gdyż zarówno jeśli chodzi o głośniki jak i o jakość obudów, wyroby PMP spokojnie wytrzymują niemal każdą konfrontację, a z wielu porównań (również ze sprzętem renomowanych producentów) wychodzą zdecydowanie zwycięsko. Jak już wspomniałem wcześniej, wszystkie obudowy projektuję samodzielnie i nie kopiuję rozwiązań innych firm, choć dawniej sporadycznie wykorzystywałem ogólnie dostępne projekty, udostępnianie przez producentów głośników. Poniżej 3 przykłady własnych rozwiązań konstrukcyjnych PMP:
Na pierwszym zdjęciu od lewej widać subwoofer 18″ zaprojektowany ponad 20 lat temu i sprzedany wyjątkowo jako pusta obudowa, którą klient używa do dziś i jak twierdzi, z doskonałymi efektami, niezależnie od zastosowanego głośnika. Środkowa fotografia to współczesny projekt 2×15, a po prawej stronie widoczna jest na górze tubowa paczka 2×12″ z hornem o dużych rozmiarach (na zdjęciu w niewykorzystywanej realnie pozycji poziomej), którą można również podwieszać. Przez ponad 30 lat istnienia firmy powstało kilkadziesiąt projektów obudów i wiele z nich to produkty unikalne, czasem jednostkowe, bo trochę nudne wydaje mi się powielanie w nieskończoność tych samych rozwiązań, nawet jeśli są udane.
Oczywistym jest, że obudowa musi dobrze współgrać ze znajdującym się w niej głośnikiem (głośnikami), a ponieważ firma PMP stosuje własne przetworniki, których każdy element wykonywany jest we własnym zakresie, jest w stanie tak połączyć i dopasować te dwa elementy, żeby uzyskać optymalny efekt brzmieniowy. Osoby zainteresowane technologią głośników PMP zapraszam do lektury obszernej zakładki poświęconej temu tematowi:
https://pmpproaudio.pl/oferta/glosnikipmp/
a także do zapoznania się z artykułem podsumowującym ponad 30 lat działalności i osiągnięć firmy w tym zakresie:
https://pmpproaudio.pl/glosniki-pmp-czyli-ekstremalnie-dlugi-wpis-o-koncu-pewnej-epoki/
Przyznam, że przy projektowaniu obudów zawsze miałem na względzie fakt, że dla moich klientów niesłychanie istotne są kwestie transportowe, bo raczej nie są to duże firmy nagłośnieniowe, dysponujące tirami i ekipą do noszenia. Dlatego staram się tak konstruować głośniki, żeby pracowały poprawnie w stosunkowo niewielkich obudowach. Głównie chodzi tutaj o zestawy basowe, ale również dwudrożne, czy nawet trójdrożne. Oczywiście inną kwestią jest masa paczki, która nawet przy niewielkich gabarytach zależy w znacznym stopniu od wagi głośników, choć materiał obudowy też ma pewne znaczenie. Jeśli nie wykorzystuje się magnesów neodymowych, to dla osiągnięcia większej mocy muszą być stosowne potężne obwody z magnesami ferrytowymi, które niestety są dość ciężkie. Dlatego lekkość nigdy nie była cechą charakteryzującą moje wyroby i pewnie nie będzie. Tym bardziej, że nie zamierzam stosować obudów z tworzywa, ani magnesów neodymowych. Nie zamierzam również budować np. subwooferów ze sklejki o grubości 12mm, a takie zestawy są obecnie oferowane przez niektóre firmy.
Kolejną sprawą, którą chciałbym poruszyć przy omawianiu tematu zestawów głośnikowych, są kwestie wykończeniowe. Obecnie modne jest pokrywanie ich różnego rodzaju lakierami (np. popularnym Warnexem) i w zasadzie nie spotyka się już w tego rodzaju sprzęcie narożników. Taka paczka ładnie wygląda gdy jest nowa, natomiast jeśli nie zapewnimy jej na czas transportu odpowiednich pokrowców, to szybko przekonamy się, jak łatwo może ucierpieć estetyka takiej obudowy. W tym kontekście okleina typu koc ma swoje zalety, ale współcześnie jest rzadko stosowana i ja również nie wykonuję już takich obudów. Oczywiście są również wysokiej jakości pokrycia typu Poliurea, ale to bardzo kosztowna technologia i stosowana jest zazwyczaj w sprzęcie z najwyższej półki.
Jeśli chodzi o złącza głośnikowe, to od wielu lat stosuję wyłącznie oryginalne gniazda Speakon firmy Neutrik i nigdy nie używałem żadnych dalekowschodnich podróbek. Gniazda montuję na terminalu z tworzywa, będącym jednocześnie podstawą do mocowania płytki zwrotnicy, o ile jest stosowana w zestawie. Naklejka umieszczona na module z gniazdami zawiera wszystkie niezbędne dane techniczne zestawu oraz datę jego sprzedaży i współcześnie stosowana wersja wygląda tak, jak na załączonej fotografii (czerwone napisy), a obok pokazuję dwie starsze wersje, choć było ich więcej. Zwracam uwagę na fakt, że chyba żadna inna firma nie zamieszcza tak wielu informacji na module przyłączy, ale uznałem, że warto, bo są przydatne dla osób, które mają podstawową wiedzę techniczną.
A skoro już wspomniałem o zwrotnicach, to teraz kilka słów na ten temat, bo zdaję sobie sprawę, , że też wzbudza on liczne kontrowersje i powoduje wiele nieporozumień.
Zwrotnice głośnikowe
Temat filtrów pasywnych używanych w zestawach głośnikowych wymagałby w zasadzie stworzenia jeszcze jednej zakładki, bo jest to zagadnienie bardzo złożone. Ponieważ jednak nie oferuję takich wyrobów w sprzedaży, ograniczę się do kilku uwag natury ogólnej, aby choć z grubsza wyjaśnić w czym rzecz.
Firma PMP stosuje w swoich zestawach głośnikowych wyłącznie własne zwrotnice, projektowane po kątem konkretnych aplikacji i dostosowane do określonych głośników. W zwrotnicach dwudrożnych PMP filtr dla drivera jest zazwyczaj bardziej rozbudowany i ma nachylenie 12 lub 18dB/oktawę, tłumik rezystorowy, oraz dodatkowy bezpiecznik polimerowy. Czasem stosuję również bezpieczniki topikowe, montowane w specjalnych gniazdach na płytce, chroniące sekcję nisko lub średniotonową. Jednak generalnie staram się konstruować proste filtry, gdyż im są bardziej rozbudowane, tym trudniej zapanować nad pewnymi zjawiskami fizycznymi, a poza tym, jak już wyżej wspomniałem, rozbudowane układy wymagają bardzo dużego wkładu pracy, co w przypadku produkcji jednostkowej nie ma kompletnie żadnego uzasadnienia ekonomicznego.
Na zdjęciach poniżej prezentuję kilka ujęć zwrotnicy PMP do zestawu 2×12″+driver 2″.
Poniżej, dla kontrastu, demonstruję 3 zwrotnice wymontowane z paczek polskich producentów. Ta po lewej pochodzi jeszcze z ub. wieku i montowała je firma, która w pewnym momencie zmieniła nazwę, ale już od dawna nie istnieje. Dostarczone do serwisu zestawy głośnikowe użytkowane były przez ich właściciela od nowości i w obu były bardzo podobne, choć oczywiście „niepowtarzalne” filtry. Środkowe zdjęcie pokazuje niekompletną zwrotnicę krajowej firmy, która właśnie specjalizuje się w ich wytwarzaniu. Jak widać, jest to dość rozbudowany filtr, a trzeba wiedzieć, że im bardziej skomplikowana zwrotnica, tym większa jest szansa na pojawienie się problemów fazowych i innych, więc tego typu konstrukcje tym bardziej muszą być dedykowane do konkretnej konfiguracji głośników i nawet obudowy, z którą współpracują. Na zdjęciu po prawej stronie pokazuję jak najbardziej współczesną zwrotnicę (o czym świadczy data umieszczona na druku) „skleconą”na potrzeby paczki trójdrożnej, wyposażonej w „zbieraninę” głośników 3 różnych firm, z których tylko jeden przedstawia jakąś „wartość dodaną”. Z informacji przykazanych mi przez znajomego wynika, że producent wycenił ten wyrób na ponad 5 tys zł/szt, więc pozostaje mi tylko pochylić się ze współczuciem nad „inwestorem”.
Inna sprawa, że wiele firm zachodnich i to bardzo renomowanych, również nie przywiązuje szczególnej wagi do wyglądu i „estetyki” montowanych w swoich zestawach zwrotnic, o czym mogą świadczyć choćby te zdjęcia, które wykonałem przy okazji serwisowania sprzętu:
Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że wiele zestawów głośnikowych produkowanych w przeszłości zawdzięczało świetnie brzmienie nie tylko bardzo dobrym głośnikom, ale również doskonale zaprojektowanym, choć czasem bardzo rozbudowanym układom filtrów pasywnych. Na zdjęciach poniżej pokazuję kilka zwrotnic z dawnych czasów:
I jeszcze jedna zwrotnica, o tyle ciekawa, że montowana jest w „budżetowym”, aktywnym, zestawie dwudrożnym, za cenę którego trudno by było kupić nawet pojedyncze głośniki z pasywnych zestawów, których filtry pokazałem powyżej. Tutaj nie tylko estetyka jest na wysokim poziomie, ale producent pokusił się nawet o rozbudowane, elektroniczne zabezpieczenie drivera, co jest bardzo rzadko spotykanym rozwiązaniem, nawet w sprzęcie z górnej półki.
Nie oferuję zwrotnic głośnikowych oddzielnie m.innymi dlatego, że ten element musi być dopasowany do konkretnych przetworników i nie da się go sensownie zaprojektować wyłącznie w oparciu o wzory, czy programy komputerowe. Firmy, opracowując filtry do swoich zestawów, przeważnie dobierają elementy zwrotnicy na drodze żmudnych eksperymentów, bo tylko w warunkach rzeczywistych pomiarów akustycznych i oceny słuchowej można liczyć na akceptowalne efekty tej niełatwej pracy.
Tak więc sugeruję z dużą rezerwą podchodzić do gotowych filtrów oferowanych nie tylko przez producentów głośników (co jeszcze jest w pewien sposób akceptowalne) ale również przez rzemieślników, że nie wspomnę o różnych domorosłych „fachowcach”. Kiedyś trafiły do mnie uszkodzone paczki wyposażone w „rzemieślnicze” zwrotnice, w których producent określił częstotliwość podziału sekcji dwudrożnej na 5kHz. Tymczasem, w tym konkretnym przypadku, z użytymi głośnikami, było to sporo poniżej 3kHz. Głośniki wysokotonowe, które nie były przystosowane do pracy z tak niską częstotliwością, uszkodziły się w obu paczkach niemal równocześnie. Oczywiście awarie głośników w przypadku dobrania niewłaściwych filtrów to tylko jeden z wielu problemów, jakie mogą się przytrafić gdy zastosujemy przypadkową zwrotnicę. Innym może być np. fatalne brzmienie zestawu, w którym użyto zupełnie przyzwoitych głośników. Tak więc powtarzam na koniec jeszcze raz: nie da się zaprojektować zwrotnicy „uniwersalnej” która sprawdzi się w każdym przypadku. I druga uwaga, równie istotna: filtry pasywne to w pewnym sensie „zło konieczne” więc gdy tylko jest taka możliwość, należy ich unikać i stosować aktywny podział pasma, wykorzystując aktywne crossovery małosygnałowe, czyli umieszczone między źródłem sygnału, a końcówką mocy. Obecnie wiele wzmacniaczy posiada wbudowane procesory, które służą m.innymi do wyboru częstotliwości podziału w zestawach głośnikowych i warto z tego korzystać, albo po prostu zakupić dowolny crossover zewnętrzny, analogowy, albo cyfrowy. Dziś elektronika na tyle potaniała, że taki prosty crossower można zakupić taniej, niż wynosi koszt jednej, porządnie wykonanej zwrotnicy pasywnej, więc wybór wydaje się być oczywistością.
Więcej informacji o aktywnych systemach zasilanych w ten sposób można znaleźć tutaj:
https://pmpproaudio.pl/wp-content/uploads/2014/08/systemy-bi-amp_EiS_01_98.pdf
Podsumowanie:
Myślę, że przy rozważaniu zakupu zestawów głośnikowych PMP warto wziąć pod uwagę fakt, że zajmuję się tym rzemiosłem „na serio” od ponad 30 lat, czyli zdecydowanie dłużej, niż istnieje wiele firm popularnych obecnie na rynku i oferujących masówkę za śmieszne pieniądze. No ale oczywiście wolny rynek działa i tylko trzeba zdawać sobie sprawę, jakie panują na nim reguły. Podkreślam na koniec ponownie, że firma PMP zalicza się do bardzo wąskiego grona producentów wykonujących zestawy głośnikowe w oparciu o przetworniki własnej produkcji i że jest to w zasadzie „rękodzieło”, które nie ma żadnych odpowiedników nie tylko w skali krajowej.
———————————————————————————————————————————-